Đậu xanh là nguyên liệu quen thuộc trong bữa ăn người Việt, không chỉ ngon mà còn giàu dưỡng chất. Vậy giá trị dinh dưỡng của đậu xanh có gì đặc biệt? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn để sử dụng hiệu quả loại thực phẩm này trong đời sống hàng ngày.
Giới thiệu chung về đậu xanh
Đậu xanh (Vigna radiata) là một loại cây thuộc họ đậu, phổ biến tại châu Á, trong đó có Việt Nam. Hạt đậu xanh nhỏ, màu xanh lá, thường được dùng để nấu cháo, nấu chè, làm bánh hoặc ép thành sữa. Từ lâu, đậu xanh đã xuất hiện trong nhiều bài thuốc Đông y với công dụng thanh nhiệt, giải độc. Ngày nay, y học hiện đại cũng chứng minh đậu xanh chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu cho sức khỏe.
Đậu xanh đã xuất hiện rất lâu như một vị thuốc Đông Y
Giá trị dinh dưỡng của đậu xanh
Theo phân tích từ Viện Dinh dưỡng Quốc gia, mỗi 100g đậu xanh có thể cung cấp:
- Protein: khoảng 23–24g, là nguồn đạm thực vật lý tưởng.
- Carbohydrate: 50–60g, chủ yếu là tinh bột phức, giúp cung cấp năng lượng bền vững.
- Chất xơ: hơn 15g, giúp hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả.
- Vitamin: bao gồm nhóm B (B1, B2, B6), folate và vitamin C.
- Khoáng chất: sắt, kali, magie, kẽm, canxi.
- Chất chống oxy hóa: flavonoid, polyphenol giúp chống gốc tự do.
Với thành phần đa dạng, giá trị dinh dưỡng của đậu xanh được đánh giá cao trong các chế độ ăn lành mạnh.
Lợi ích sức khỏe từ giá trị dinh dưỡng của đậu xanh
Đậu xanh là thực phẩm giàu dinh dưỡng, đặc biệt tốt cho sức khỏe khi sử dụng đúng cách. Nhờ chứa nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất, đậu xanh hỗ trợ tiêu hóa, tăng đề kháng và làm đẹp da. Đây là lựa chọn lý tưởng trong thực đơn ăn uống lành mạnh hằng ngày.
Hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón
Chất xơ trong đậu xanh giúp tăng cường nhu động ruột, hỗ trợ quá trình tiêu hóa diễn ra trơn tru. Đây là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa tình trạng táo bón kéo dài. Ngoài ra, chất xơ còn tạo môi trường thuận lợi cho lợi khuẩn phát triển. Nhờ đó, hệ tiêu hóa khỏe mạnh và hoạt động hiệu quả hơn.
Đậu xanh rất tốt trong việc ngăn ngừa táo bón
Giá trị dinh dưỡng của đậu xanh – Kiểm soát đường huyết
Đậu xanh có chỉ số đường huyết thấp, phù hợp cho người bị tiểu đường hoặc tiền tiểu đường. Carbohydrate trong đậu xanh chủ yếu là dạng phức, giúp đường huyết ổn định sau ăn. Nhờ vào đặc điểm này, đậu xanh không gây tăng đột ngột lượng đường trong máu. Đây là thực phẩm được khuyến nghị trong chế độ ăn kiểm soát đường huyết.
Giảm cholesterol, tốt cho tim mạch
Các chất chống oxy hóa trong đậu xanh giúp ngăn chặn sự hình thành mảng bám trong lòng mạch. Điều này có tác dụng hạ cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL). Ngoài ra, một số hợp chất thực vật giúp cải thiện độ đàn hồi của mạch máu. Từ đó, giá trị dinh dưỡng của đậu xanh góp phần bảo vệ hệ tim mạch hiệu quả.
Đậu xanh có tác dụng giảm cholesterol xấu cho cơ thể
Giá trị dinh dưỡng của đậu xanh giúp tăng đề kháng, chống viêm
Đậu xanh chứa nhiều flavonoid và vitamin C – hai chất có tác dụng tăng cường miễn dịch. Những chất này giúp cơ thể chống lại vi khuẩn, virus và các gốc tự do gây hại. Đồng thời, chúng còn hỗ trợ giảm viêm và phục hồi tổn thương tế bào. Nhờ vậy, cơ thể khỏe mạnh hơn và ít bị ốm vặt.
Cách dùng đậu xanh để giữ nguyên giá trị dinh dưỡng
Để tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng của đậu xanh, người dùng cần chế biến đúng cách:
- Nên hấp, nấu hoặc làm sữa đậu xanh thay vì chiên hoặc rang quá kỹ.
- Ngâm đậu xanh trước khi nấu từ 2–4 tiếng để giảm chất kháng dinh dưỡng.
- Tránh kết hợp đậu xanh với thực phẩm tính hàn như cua, nghêu nếu bạn có cơ địa lạnh bụng.
Xem thêm:
>> Suất ăn công nghiệp chất lượng nhà máy Bình Dương và HCM
>> Giá trị dinh dưỡng của sầu riêng và 8 lợi ích sức khỏe
Ai nên hạn chế hoặc thận trọng khi ăn đậu xanh
Dù giá trị dinh dưỡng của đậu xanh khá cao, nhưng không phải ai cũng nên tiêu thụ quá nhiều. Với người có cơ địa lạnh bụng hoặc thường xuyên bị tiêu chảy, việc ăn đậu xanh sống có thể làm tình trạng đó nghiêm trọng hơn. Do đó, những đối tượng này nên sử dụng đậu xanh ở mức độ vừa phải và luôn nấu chín kỹ trước khi dùng. Điều này giúp giảm tính hàn và đảm bảo an toàn cho hệ tiêu hóa.
Bị tiêu chảy không nên ăn đậu xanh
Ngoài ra, người đang sử dụng thuốc chống đông máu cũng cần thận trọng khi ăn đậu xanh. Một số hợp chất trong đậu có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu hoặc làm giảm hiệu quả của thuốc. Để an toàn, tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi đưa đậu xanh vào chế độ ăn hàng ngày. Bên cạnh đó, người bị dị ứng với họ đậu nên kiểm tra phản ứng của cơ thể hoặc tránh dùng hoàn toàn để tránh nguy cơ dị ứng.
Gợi ý thực đơn bổ dưỡng từ đậu xanh
Bạn có thể bổ sung đậu xanh vào bữa ăn hàng ngày qua các món dễ làm như:
- Cháo đậu xanh hạt sen: bổ dưỡng, dễ tiêu, thích hợp cho người bệnh hoặc ăn chay.
- Sữa đậu xanh: thanh mát, không chất bảo quản, phù hợp cho trẻ nhỏ và người lớn.
- Nước đậu xanh rang: giúp thanh lọc cơ thể, mát gan, giảm nhiệt hiệu quả.
- Bánh đậu xanh ít đường: dùng làm món tráng miệng hoặc quà tặng tinh tế.
Với giá trị dinh dưỡng của đậu xanh vô cùng dồi dào cùng loạt lợi ích sức khỏe đã được khoa học công nhận, đậu xanh hoàn toàn xứng đáng có mặt trong thực đơn của mỗi gia đình. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý cách chế biến đúng và tránh lạm dụng, đặc biệt với người có cơ địa nhạy cảm. Tại Khang Võ luôn lựa chọn các thực phẩm giàu dinh dưỡng cho các bữa ăn tại doanh nghiệp hay trường học.